บุรุษผู้ตกอยู่ในหลุมคูถ  เห็นสระมีน้ำเต็มเปี่ยม

ไม่ไปหาสระนั้น  ข้อนั้นหาเป็นโทษผิดของสระไม่   ฉันใด

เมื่อสระคืออมตะสำหรับเป็นเครื่องชำระมลทินกิเลสมีอยู่  เขาไม่ไปหา

สระนั้น  ข้อนั้นหาเป็นโทษผิดของสระคืออมตะไม่  ฉันนั้น

คนทำความชั่ว  ย่อมเศร้าโศกในโลกทั้งสอง

คือเศร้าโศกในโลกนี้  ละไปแล้วก็เศร้าโศก

เขาย่อมเศร้าโศกเดือดร้อน  

เพราะการกระทำอันเศร้าหมองของตน

 

 

………………………

 

 

 

 

 

เรือนที่มุงไม่ดี   ฝนย่อมรั่วรดได้ฉันใด

จิตที่อบรมไม่ดี  ราคะ (ความติดข้อง)  ก็รั่วรดได้ฉันนั้น

เรือนที่มุงดีแล้ว  ฝนย่อมรั่วรดไม่ได้ฉันใด

จิตอบรมดีแล้ว  ราคะ (ความติดข้อง)  ก็รั่วรดไม่ได้ฉันนั้น

 

………………………….

 

 

 

ภูเขาศิลา  ไม่หวั่นไหว  ตั้งอยู่ด้วยดีฉันใด 

เพราะสิ้นความหลง

ภิกษุย่อมไม่หวั่นไหว  ดุจภูเขา ฉะนั้น

 

    อุทาน ๒๕/๑๑๒

 

 

 

 

การอยู่ในอำนาจของคนอื่น  ทุกอย่าง  เป็นทุกข์

การเป็นอิสระ  ทุกอย่าง  เป็นสุข

คนทั้งหลาย  ย่อมเดือดร้อนในเรื่องทุกข์สุขทั่วไป  

เพราะว่ากิเลสเครื่องมัดสัตว์  เป็นของก้าวล่วงได้ยาก

 

อุทาน  ๒๕/๙๘

 

ถ้าเที่ยวไปไม่พบคนที่ดีกว่าตน หรือเสมอตน

ก็ควรบำเพ็ญความเป็นผู้เที่ยวไปคนเดียวให้มั่น

เพราะความเป็นสหายในคนพาลไม่มี

 คนพาลรูัจักความเป็นพาลของตน  

ก็เป็นบัณฑิตได้บ้าง

เพราะเหตุนั้น,

แต่คนพาลที่สำคัญตนว่าเป็นบัณฑิต

เรากล่าวว่าเป็นพาลแท้

 

…………….

 

สิ้นหลงย่อมไม่หวั่นไหว

ภูเขาศิลา  ไม่หวั่นไหว  

ตั้งอยู่ด้วยดีฉันใด

เพราะสิ้นความหลง  

ภิกษุย่อมไม่หวั่นไหว  ดุจภูเขา  ฉะนั้น

 

………………

 

 

 

 

 

 

 

การอยู่ในอำนาจของคนอื่นเป็นทุกข์ 

ทุกอย่าง  เป็นทุกข์

การเป็นอิสระ  ทุกอย่าง  เป็นสุข,

คนทั้งหลายย่อมเดือดร้อนในเรื่องทุกข์สุขทั่วไป

เพราะว่ากิเลสเครื่องมัดสัตว์

เป็นของก้าวล่วงได้ยาก

ผู้ไม่เศร้าโศกถึงสิ่งที่เป็นอดีต

ไม่บ่นถึงสิ่งที่เป็นอนาคต

ยังอัตภาพให้เป็นไปด้วยสิ่งเป็นปัจจุบัน

ท่านเรียกว่า  “ผู้สันโดด”